Activerende Werkvormen

Leren is een werkwoord en leren is een sociale activiteit. Dus het is de bedoeling dat studenten hard aan het werk zijn met de leerstof en met elkaar, fouten maken en leren van hun fouten. Kortom, tijd dat het zweet op de juiste ruggen komt te staan.

Waarom?

Leren en studeren is allesbehalve een passieve bezigheid. Activerende werkvormen hebben als doel dat  studenten actief aan de slag met de nieuwe kennis. Ze leren beter, diepgaander en langduriger. Verder verwerven ze aanvullende (academische) vaardigheden die hen zullen helpen om in de toekomst te excelleren en problemen op te lossen. Activerende werkvormen stimuleren studenten om voor zichzelf te denken, stil te staan bij een probleem en daarmee hun probleemoplossend vermogen te verbeteren. Je colleges worden ook voor jezelf interessanter en stimulerender omdat je meer contact hebt met je studenten. Dit is vooral cruciaal bij online lessen.

Wat?

Diepte leren en de stof écht begrijpen, gebeurt het beste als studenten zich persoonlijk verbonden voelen met het onderwerp. Als ze begrijpen waarom dit onderwerp relevant is, als ze het kunnen toepassen op hun eigen situatie en actief met de kennis om kunnen gaan. Activerende werkvormen kunnen in de verschillende fasen van het leerproces worden ingezet:

1. Activeren van voorkennis

  1. Voorafgaand aan de bijeenkomst (asynchroon)
    • Laat studenten een foto maken, een artikel, een social mediapost zoeken over het onderwerp en laat dit inleveren in Brightspace.
    • Laat studenten een online quiz maken om te peilen wat studenten al weten.
  2. Tijdens de bijeenkomst (synchroon).
    • Wek aan het begin van de sessie de interesse en nieuwsgierigheid van de student over dit onderwerp op. Doe dit met een controversiële uitspraak, een ‘real-world’ voorbeeld, iets uit het recente nieuws…
    • Bespreek de voorbereiding met een poll met stellingen op basis van de antwoorden van de studenten.
    • Verzamel de voorkennis van studenten over het onderwerp via een (online) brainstorm. Het geeft je ook een goed idee van waar je studenten staan.

2. Nieuwe kennis en vaardigheden verwerven

  1. Asynchroon
    • Laat studenten een kennisclip bekijken met daarin vragen en opdrachten.
    • Geef verwerkingsopdrachten in Brightspace bij een artikel, podcast of video
  2. Tijdens een bijeenkomst (synchroon).
    • Sneeuwballen, als je een te grote groep hebt om iedereen in een interactieve discussie te betrekken: geef de studenten een probleem en wat tijd om individueel na te denken en een oplossing op te schrijven. Laat ze daarna in twee-/drietallen hun antwoorden vergelijken, maak daarna vier-/zestallen. Laat één student van het groepje plenair terugkoppelen wat er besproken is. Geef duidelijke instructies en een tijdsindicatie mee.
    • Gebruik dezelfde quiz of dezelfde opdracht aan het begin (of tijdens de voorbereiding) en aan het einde van het college. Zo krijgen studenten meteen de feedback dat ze iets nieuws hebben geleerd.

3. Kennis verwerken (cognitief)

  1. Voorafgaand aan de bijeenkomst (asynchroon).
    • Laat studenten in een online discussiefora (bv in Brightspace of MS teams) op basis van stellingen samen hun kennis verdiepen. Wijs de rol van moderator toe aan een student die de discussie modereert en vragen die blijven liggen doorstuurt naar de docent.
    • Laat studenten tentamenvragen verzinnen over het onderwerp inclusief kernwoorden voor de beoordeling.
    • Laat studenten gezamenlijk een mindmap maken van de kennis in de module (bv met Microsoft Whiteboard).
  1. Tijdens een bijeenkomst (synchroon).
    • Laat studenten in een quiz met open vragen in hun eigen woorden de belangrijkste concepten beschrijven. Maak een wordcloud (bv met Wooclap) om de antwoorden anoniem terug te koppelen.
    • Geef studenten veel voorkomende misconcepties en laat ze in tweetallen elkaar uitleggen waarom dit een misconceptie is.

4. Toepassen van verworven kennis en vaardigheden

  1. Voorafgaand aan de bijeenkomst (asynchroon).
    • Laat studenten in tweetallen hun nieuw vaardigheid filmen en elkaar feedback geven.
    • Laat studenten individueel opdrachten maken en elkaar daarna peer-feedback geven aan de hand van de beoordelingsrubric voor de module.
    • Geef uitgewerkt voorbeelden nadat een student een opdracht heeft ingeleverd zodat hij zijn eigen werk kan controleren.
  1. Tijdens een (online) bijeenkomst (synchroon).
    • Geef tijdens de bijeenkomst een demonstratie of praktijkvoorbeeld waarin de complexiteit van de werkpraktijk helder wordt. Laat studenten hun nieuwe kennis toepassen om een oplossing voor het praktijkprobleem of een uitwerking van een opdracht maken.
    • In werkcolleges/ practica/ workshops kunnen studenten aan de hand van praktijkopdrachten of simulaties oefenen met hun nieuwe kennis en vaardigheden. Laat studenten in groepjes elkaar helpen en van feedback voor zien aan hand van de rubric.

5. Reflecteren op het leerproces

  1. Voorafgaand aan de bijeenkomst (asynchroon).
    • Laat studenten op basis van hun gemaakte opdrachten een compilatie samenstellen waarin ze hun leerproces visueel laten zien.
    • laat studenten iemand uit het werkveld interviewen en laat hen beschrijven hoe zij zichzelf zien ten opzichte van dit voorbeeld.
  2. Tijdens een (online) bijeenkomst (synchroon).
    • Geef een praktijkvoorbeeld en vraag studenten in een poll in hoeverre zij zich competent voelen bij dit praktijkvoorbeeld. Vraag een aantal studenten toe te lichten hoe ze zouden handelen en vraag een paar studenten te reageren waar eventueel nog twijfels zitten.
    • Laat studenten in groepjes (breakout rooms) discussiëren over hun leerproces. Elke student geeft zijn medestudent feedback wat er goed gaat en wat nog verbeterd kan worden, gebruik hierbij een rubric of beoordelingscriteria voor de module.

Hoe?

Zorg dat je de werkvormen onder knie hebt, test ze bijvoorbeeld eens uit op een paar collega’s.  Gebruik je een digitale tool? Ga er niet als vanzelfsprekend vanuit dat studenten deze kunnen/willen gebruiken, gebruik waar mogelijk HvA tools. Daarbijbij zijn de security en privacy aspecten van de tool door de HvA gecontroleerd.

  • Live quizzen of polls? Dan is Wooclap geschikt.
  • (Online) brainstorming tijdens college? Of als voorbereiding? Gebruik dan Padlet of Whiteboard.
  • In MS Teams kun je met forms en polls werken tijdens online bijeenkomst of als voorbereiding.
  • Discussiefora, opdrachten or opnemen van quizzes? Gebruik Brightspace.

Bij ‘Inspiratie’ (rechterbalk) vind je verschillende websites met voorbeelden van activerende werkvormen, let op dat bij sommige voorbeelden tooling wordt genoemd die wij niet gebruiken binnen de HvA.