Tip: Spreid oefeningen met leerstof over tijd

Wil je dat je studenten de leerstof langer onthouden dan tot de toets? Spreid dan de oefeningen uit over meerdere korte sessies in de tijd. We geven je richtlijnen en praktische tips om dit in te zetten in je les.

Waarom spreiden een goed idee is

In een eerdere tip over effectief leren benoemden we al dat het spreiden van leermomenten een effectieve leerstrategie is. Vaak is het onderwijs zo opgebouwd dat een bepaald deel van de leerstof in een afgebakende les of periode wordt behandeld. Een docent legt bijvoorbeeld uit hoe je een marketingcampagne opzet en studenten gaan de rest van de les aan de slag met oefeningen. Na de les komt de campagne niet meer aan bod, totdat de nieuwe leerstof wordt getoetst en de student de avond ervoor gaat ‘blokken’. Deze aanpak werkt redelijk om het examen te halen, maar dit is geen effectieve manier om leerstof te laten beklijven. Een betere leerstrategie is om de momenten waarop met de leerstof geoefend wordt te spreiden. Dat betekent niet dat studenten méér oefenen, maar dat de oefeningen effectiever worden verdeeld over de tijd.

Zo zet je gespreide oefenmomenten in

Door gespreid oefenen pas je automatisch een andere effectieve leerstrategie toe: het ophalen van leerstof uit het geheugen. Omdat je oefeningen op een later moment doet, moet je de eerder geleerde stof immers ophalen uit je geheugen. En juist dat ophalen van eerder opgedane kennis zorgt ervoor dat die kennis beter wordt opgeslagen in het langetermijngeheugen. Deze oefenvorm wordt spaced retrieve practive (gespreid jezelf toetsen) en is zeer effectief. Enkele tips om dit toe te passen in de praktijk: 

  • Start de les met een oefening over de leerstof die je eerder hebt gegeven, voordat je met nieuwe leerstof begint. Bijkomend voordeel: je activeert de voorkennis van studenten zodat ze nieuwe stof beter onthouden. 
  • Maak een quiz met vragen over de nieuwe leerstof en stel daarin ook enkele vragen over de eerdere leerstof. Bijvoorbeeld een vraag over de stof van vorige week en een vraag over de stof van een maand geleden. In de les (fysiek of online) kun je gebruik maken van Wooclap. Je kunt de quiz ook buiten de les aanbieden via Quizzes in Brightspace. 
  • Verwerk in een opdracht een oefening over eerdere leerstof. 
  • Laat op curriculumniveau belangrijke stof regelmatig terugkeren in de loop van de opleiding, met steeds diepere niveaus van complexiteit. 

Meer weten?

Lees dan hoofdstuk 8 van het boek Wijze lessen waarop dit artikel is gebaseerd. Daarin vind je bijvoorbeeld meer over de wetenschappelijke onderbouwing van gespreid oefenen en tips uit de praktijk. Of klik op een van de gerelateerde onderwerpen in de rechterbalk.

Zet jij gespreid leren in in je onderwijs? En heb je voorbeelden hoe je dat doet? Deel je kennis met andere docenten van FDMCI en neem contact met ons op.